برداشتن رحم با لاپاراسکوپی: روش کم تهاجمی و سریع

برداشتن رحم با لاپاراسکوپی یا  (جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی) یک روش نوین و کم‌تهاجمی برای برداشت رحم با استفاده از برش‌های کوچک در شکم است که با کاهش درد، کاهش زمان بستری و بهبود سریع‌تر همراه است، و در ادامه این مقاله با بررسی کامل مراحل، مزایا، خطرات، مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و توصیه‌های مهم، تصویری جامع از این جراحی ارائه خواهد شد.

برداشتن رحم با لاپاراسکوپی چیست؟

برداشتن رحم با لاپاراسکوپی یا جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی یکی از روش‌های نوین و پیشرفته برای برداشتن رحم است که با استفاده از ابزارهای تخصصی و از طریق چند برش کوچک در ناحیه شکم انجام می‌شود. در این روش، پزشک با وارد کردن دوربینی باریک به نام لاپاراسکوپ به داخل شکم، دید مستقیم و دقیق از اندام‌های داخلی به دست می‌آورد و سپس با استفاده از ابزارهای مخصوص، رحم را به طور کامل یا جزئی خارج می‌کند. این تکنیک جایگزین مناسبی برای جراحی باز سنتی است، زیرا در آن نیازی به برش بزرگ نیست و آسیب به بافت‌های اطراف به حداقل می‌رسد.

بیشتر بخوانید: بهترین جراح لاپاراسکوپی رحم در رشت

شرایط بیمار بعد برداشتن رحم با لاپاراسکوپی

 بیمار در این روش، درد کمتری تجربه می‌کند، مدت زمان بستری در بیمارستان کوتاه‌تر است و بازگشت به فعالیت‌های روزمره بسیار سریع‌تر اتفاق می‌افتد. برداشتن رحم با لاپاراسکوپی معمولا برای درمان مشکلاتی مانند خونریزی شدید رحم، فیبروم، اندومتریوز، دردهای مزمن لگنی و برخی بیماری‌های سرطانی استفاده می‌شود و به دلیل دقت بالا و کم‌تهاجمی بودن، در سال‌های اخیر مورد استقبال بیماران و پزشکان قرار گرفته است.

معرفی و انواع هیسترکتومی لاپاراسکوپی

جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی از ملزومات درمانی موثر برای رفع علایم مزمن و مشکلات رحم مانند فیبروم، خونریزی شدید، دردهای لگنی و حتی برخی موارد سرطان است 

 این روش شامل جایگزینی برش بزرگ شکمی با برش‌های کوچک 0.5–1 سانتی‌متری جهت وارد کردن لاپاراسکوپ و ابزارهای جراحی است . هیسترکتومی لاپاراسکوپی انواع مختلفی دارد، از جمله:

• Total Laparoscopic Hysterectomy (TLH): برداشتن کامل رحم و گردن رحم

• Supracervical (Subtotal) Hysterectomy: برداشتن تنها بخش بالایی رحم و حفظ گردن رحم

• Radical Laparoscopic Hysterectomy: شامل برداشتن رحم، گردن، لوله‌ها و گاهی ساختارهای جانبی در موارد سرطانی 

مزایا و ریسک‌های جراحی

جراحی لاپاراسکوپی نسبت به هیسترکتومی باز دارای مزایای قابل‌توجهی است:

1. درد کمتر و نیاز کمتر به مسکن

2. اسکارهای کوچک‌تر و ظریف‌تر

3. بستری کوتاه‌مدت (1–3 روز) و بازگشت سریع به زندگی روزمره 

4. کاهش خطر عفونت محل زخم و چسبندگی داخلی 

اهمیت تجربه و مهارت پزشک در جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی

اگرچه برداشتن رحم با لاپاراسکوپی مزایای فراوانی نسبت به روش‌های سنتی دارد، اما این روش نیازمند مهارت بالا و تجربه کافی جراح و نیز استفاده از تجهیزات پیشرفته پزشکی است. در صورت نبود شرایط مناسب یا خطای تکنیکی، احتمال بروز عوارض وجود دارد. از جمله خطرات احتمالی می‌توان به آسیب به اندام‌های مجاور مانند مثانه، روده یا حالب اشاره کرد که ممکن است نیاز به مداخلات درمانی بیشتر داشته باشد. 

بیشتر بخوانید: بهترین دکتر درمان نازایی در رشت

همچنین در برخی موارد ممکن است خون‌ریزی شدید رخ دهد که نیاز به انتقال خون را ایجاد کند. دیگر عوارض احتمالی شامل بروز عفونت، ایجاد لخته در عروق (ترومبوز)، فتق (هرنیا) در محل برش‌ها یا چسبندگی بافت‌ها پس از عمل است. به همین دلیل انتخاب جراح باتجربه و مرکز درمانی مجهز نقش مهمی در کاهش خطرات جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی و افزایش موفقیت عمل ایفا می‌کند.

مراحل جراحی و آماده‌سازی

جراحی معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. مراحل کلی شامل:

• آماده‌سازی قبل از عمل: معاینات آزمایشگاهی و پرهیز از مصرف غذا/آب پیش از عمل 

• ایجاد برش و نفوذ گاز CO₂ برای ایجاد فضای دید کافی اورولوژیک

• برداشتن رحم و بافت‌های مرتبط از راه واژن یا از طریق ابزار لاپاراسکوپی

• بستن زخم‌ها و خروج بیمار پس از مراقبت‌های اولیه

مزایای اصلی جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی

مزایای انتخاب هیسترکتومی لاپاراسکوپی بسیار گسترده و قابل توجه است و همین موضوع باعث شده این روش به یکی از گزینه‌های پرطرفدار در میان روش‌های برداشت رحم تبدیل شود. این نوع جراحی به‌عنوان یک روش کم‌تهاجمی، به دلیل تکنولوژی پیشرفته و استفاده از ابزارهای ظریف، نسبت به روش‌های سنتی باز یا واژینال مزایای درمانی و زیبایی بیشتری دارد. در ادامه برخی از مهم‌ترین این مزایا را مرور می‌کنیم:

بیشتر بخوانید: بهترین جراح ترمیمی واژن در رشت

1. کاهش چشمگیر درد پس از عمل: به دلیل کوچک بودن برش‌ها، بافت‌های بدن کمتر دچار آسیب می‌شوند و در نتیجه، بیمار پس از جراحی درد کمتری احساس می‌کند.

2. مدت زمان بستری کوتاه‌تر: بیماران معمولا تنها ۱ تا ۳ روز در بیمارستان بستری می‌مانند که این زمان نسبت به جراحی باز بسیار کمتر است.

3. بازگشت سریع‌تر به زندگی روزمره: افراد پس از جراحی می‌توانند در مدت کوتاهی به فعالیت‌های معمول خود بازگردند و از وابستگی دارویی یا فیزیکی کمتری رنج ببرند.

4. اسکارهای کوچک‌تر و ظاهری بهتر: برش‌های ریز در پوست شکم باعث می‌شوند جای زخم‌ها پس از بهبودی تقریبا نامشهود باشند، که این ویژگی برای بسیاری از بیماران از نظر زیبایی اهمیت دارد.

5. کاهش خطر عفونت و چسبندگی: در مقایسه با روش باز، خطر ابتلا به عفونت و تشکیل چسبندگی‌های داخلی در روش لاپاراسکوپی بسیار کمتر است.

6. نمای دید دقیق‌تر برای جراح: استفاده از دوربین‌های پیشرفته باعث می‌شود جراح دیدی شفاف و بزرگ‌شده از اندام‌های داخلی داشته باشد، که به افزایش دقت عمل و کاهش احتمال آسیب به بافت‌های مجاور کمک می‌کند.

به طور کلی، انتخاب جراحی هیسترکتومی لاپاراسکوپی به بیمار این امکان را می‌دهد که با درد کمتر، بهبودی سریع‌تر و نتایج ظاهری بهتر، تجربه‌ای مطلوب‌تر از فرایند درمان داشته باشد.

مقایسه روش‌های هیسترکتومی

ویژگی	لاپاراسکوپی باز	(Abdominal)	واژینال
برش و زخم	کوچک و چندگانه	بزرگ و تک‌برش	بدون برش شکمی
میزان درد پس از عمل	کمتر	بیشتر	بسیار کمتر
مدت بستری	1–3 روز	3–5 روز یا بیشتر	1–2 روز
خطر عفونت و چسبندگی	کمتر	بیشتر	کم
نیاز به تخصص جراحی	بالا	متوسط تا بالا	متوسط
زمان بهبودی تا بازگشت به کار	2–3 هفته	6–8 هفته	2–4 هفته

موارد کاربرد و کاندید مناسب

این روش برای بیمارانی توصیه می‌شود که به دلیل مشکلاتی مانند فیبروم بزرگ، آدنومیوز، درد لگنی مزمن، خون‌ریزی غیرطبیعی یا برخی انواع سرطان، نیاز به هیسترکتومی دارند اما شرایط بدنی آن‌ها قادر به تحمل جراحی باز نیست و یا به دنبال بازگشت سریع‌تر به زندگی عادی هستند .

نتیجه‌گیری

برداشتن رحم با لاپاراسکوپی یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های برداشت رحم است که با کاهش درد، کوتاه‌تر شدن زمان بستری و بهبود سریع‌تر همراه است و نسبت به روش باز مزایای چشمگیری دارد. با این حال، این روش نیازمند تخصص بالای جراح، تجهیزات مناسب و بررسی شرایط دقیق بیمار است. در کنار فواید آن، باید به خطرات احتمالی مانند آسیب به ساختارهای مجاور، خون‌ریزی و عفونت نیز توجه نمود.